Prapremiera. Siostry. Kontrapunkt

Artysta – Grupa Łódź Kaliska

Kuratorzy wystawy – Maciej Domarecki i Grzegorz Jarosz

Nowy rok w galerii AOKZ rozpoczyna się od wysoko zawieszonej poprzeczki. Niestrudzony w poszukiwaniu estetycznych i intelektualnych zaskoczeń duet kuratorów w osobie Macieja Domareckiego i Grzegorza Jarosza tym razem sięgnął po klasykę, by zachęcić do nowego jej odczytania. Mowa o Rolling Stonesach polskiej awangardy, czyli Łodzi Kaliskiej. Wystawę „Prapremiera. Siostry. Kontrapunkt” będzie można oglądać już od 10 lutego.

Składa się na nią dziesięć obrazów z cyklu „Siostry” – prac Łodzi Kaliskiej powszechnie znanych i uważanych za ikoniczne. Cykl nawiązuje do klasyki sztuki – manierystycznej szkoły z Fontainebleau z XVI wieku, która przedstawiała ówczesne kobiety w rolach, jakie przypisane im były w owych czasach – pięknych, delikatnych, eterycznych, nieskalanych. W interpretacji artystów Łodzi Kaliskiej wszystko jednak jest na opak – to kobieta przejmuje inicjatywę i bezkarnie eksploruje ciało mężczyzny, dotykając jego sutka lub w duchu siostrzeństwa bada ciało drugiej kobiety, okazując ciekawość, zachwyt, podziw. Te gesty, mimo że zaproponowane kilkadziesiąt lat temu, doskonale wpisują się w obecne trendy i narrację. Pokazują potrzebę równouprawnienia kobiet i mężczyzn oraz kobiecej solidarności, a przede wszystkim dowodzą uniwersalności sztuki Łodzi Kaliskiej – są na wskroś aktualne.

Równie ważny jest dialog z innymi dziełami sztuki. Jeden z najbardziej charakterystycznych obrazów z cyklu nawiązuje do „Aktu schodzącego po schodach” Marcela Duchampa. Zestawienie ich razem zdaje się karkołomnym pomysłem, jednak zmusza do pytań o to, jak sztuka ewoluuje, co komentuje, jak przełomy w sztuce mają się do siebie, co dziś oznaczają i jak na nie patrzymy z perspektywy filozoficznej czy estetycznej – mówi Maciej Domarecki, kurator wystawy. Zachęca też, by oglądać prace Łodzi Kaliskiej bez zbędnego, merytorycznego przygotowania, otworzyć się na ich odczytanie w nowych, obecnych kontekstach. Świeże spojrzenie to klucz do interpretacji tej wystawy – dodaje Grzegorz Jarosz.  

Wspomnianym w tytule kontrapunktem jest dodatkowy, jedenasty obraz, który pochodzi spoza cyklu „Siostry”. To niespodzianka przygotowana przez kuratorów, która ma sprowokować do kolejnych pytań i refleksji.

Wystawa „Prapremiera. Siostry. Kontrapunkt” rusza 10 lutego. W ramach uroczystego otwarcia o godz. 13:00 zaplanowano oprowadzanie kuratorskie z udziałem przedstawicieli Łodzi Kaliskiej. Prace  z cyklu „Siostry” będzie można oglądać do 16 marca 2024 r. w godzinach pracy Galerii AOKZ.***

ŁÓDŹ KALISKA

Łódź Kaliska to awangardowa grupa artystyczna powstała w Łodzi w 1979 roku, która działa nieprzerwanie w  składzie: Marek Janiak, Andrzej Kwietniewski, Adam Rzepecki, Andrzej Świetlik, Andrzej Wielogórski (Makary). W 2007 r. z grupą rozstał się Andrzej Kwietniewski, a w późniejszym okresie dołączył do grupy Sławek Bit. W ponad 40-letniej historii swojej twórczości jej członkowie zawsze programowo przekraczali wszystkie kulturowe klisze i prowokowali do myślenia, nie dając się zaszufladkować. Uznani za skandalistów i obrazoburców, komentowali rzeczywistość, szukając istoty polskości i jednocześnie z niej drwiąc. Jak pisał Jan Bończa-Szabłowski – (..) grupa brała (..) wigor od dadaistów, surrealistyczny dowcip, przywódczy popęd futurystów, energię happeningu i performance’u, popartowski fame, glamour i marketingowy »geniusz« w jego nowoczesnym rozumieniu. Łódź Kaliska jest artystą wyjątkowym. Tak, jednym artystą, choć to grupa osób. Artyści Łodzi Kaliskiej współpracują ze sobą w niewiarygodny dla kogoś z zewnątrz sposób, tworząc wspólnie specjalną mieszankę intelektualno-estetyczną, z której powstają bardzo intrygujące dzieła. Oczywistością jest to, że poszczególne prace mają swoich liderów czy inicjatorów, że ich słynne teksty w postaci Manifestów nie zawsze są tworzone zbiorowo, ale mimo to widoczny jest wyraźnie duch »kaliskich« w każdej pracy – opowiada przyjaciel grupy artystycznej oraz mecenas i kolekcjoner dzieł Łodzi Kaliskiej, Jacek Franasik.